Kế hoạch chăm sóc bệnh nhân ung thư đại trực tràng
Ung thư đại trực tràng là một căn bệnh đáng lo ngại, ảnh hưởng đến nhiều người. Việc chăm sóc bệnh nhân ung thư đại trực tràng đòi hỏi sự tỉ mỉ, chu đáo và kiến thức chuyên môn. Bài viết này cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình chăm sóc bệnh nhân ung thư đại trực tràng, từ giai đoạn trước phẫu thuật, sau phẫu thuật cho đến giáo dục sức khỏe và lượng giá hiệu quả điều trị.
Nhận Định Tình Trạng Người Bệnh
Việc đánh giá chính xác tình trạng bệnh nhân là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình chăm sóc. Đánh giá bao gồm cả dữ kiện chủ quan và khách quan.
Dữ Kiện Chủ Quan
Dữ kiện chủ quan thu thập thông qua việc hỏi bệnh nhân và người nhà về các triệu chứng, tiền sử bệnh, thói quen sinh hoạt… Một số thông tin cần lưu ý:
- Tiền sử sức khỏe: Tiền sử ung thư (vú, tử cung,…), polyp gia đình, polyp tuyến lành tính, viêm đại tràng mạn tính, bệnh Crohn, hội chứng Gardner.
- Thuốc: Các loại thuốc đang sử dụng, đặc biệt là thuốc ảnh hưởng đến chức năng ruột.
- Nhận thức về sức khỏe: Tiền sử gia đình có ung thư (đại trực tràng, vú, tử cung,…), cảm giác mệt mỏi, yếu.
- Chuyển hóa dinh dưỡng: Giảm cân không rõ nguyên nhân, chán ăn, buồn nôn, nôn.
- Bài tiết: Thay đổi thói quen đi cầu (táo bón, tiêu chảy), chảy máu trực tràng, phân nhầy, phân đen, phân có máu, đầy hơi.
- Cảm giác: Đau bụng vùng dưới.
Dữ Kiện Khách Quan
Dữ kiện khách quan thu thập thông qua khám lâm sàng và các xét nghiệm.
- Tiêu hóa: Khối u ở bụng, căng trướng bụng, bụng cổ chướng (ascites).
- Dấu hiệu khác: Thiếu máu, kết quả sinh thiết dương tính, hình ảnh X-quang đại tràng có cản quang cho thấy hình khuyết lõm, teo hẹp hoặc cắt cụt.
Chăm Sóc Trước Phẫu Thuật
Giai đoạn trước phẫu thuật đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị cho bệnh nhân cả về thể chất lẫn tinh thần.
Việc chuẩn bị đại tràng sạch sẽ là rất cần thiết. Thông thường, bệnh nhân sẽ được thụt tháo 3 ngày liên tiếp, ngày thứ 3 thụt tháo vào đêm trước và sáng hôm phẫu thuật. Chế độ ăn cũng cần được điều chỉnh: ăn uống bình thường trong 2 ngày đầu, ăn loãng và uống sữa vào ngày thứ 3, sau đó nhịn ăn hoàn toàn cho đến khi phẫu thuật. Một phương pháp khác là sử dụng dung dịch Polyethylene glycol (Fortrans) để làm sạch ruột, tuy nhiên phương pháp này không áp dụng cho bệnh nhân viêm đại tràng cấp hoặc tắc ruột do u.
Kế hoạch chăm sóc bệnh nhân ung thư đại trực tràng
Chuẩn bị tâm lý cho bệnh nhân cũng rất quan trọng. Điều dưỡng cần cung cấp thông tin về phương pháp phẫu thuật, gây mê, thời gian phẫu thuật, hậu phẫu và đặc biệt là khả năng phải đặt hậu môn nhân tạo. Việc này giúp bệnh nhân chuẩn bị tinh thần và hợp tác tốt hơn trong quá trình điều trị. Điều dưỡng nên hỗ trợ bệnh nhân bằng cách cho họ tiếp xúc với những người đã có hậu môn nhân tạo, cung cấp tài liệu hướng dẫn chăm sóc và giải đáp mọi thắc mắc của bệnh nhân. Bên cạnh đó, việc thông báo về việc truyền hóa chất sau phẫu thuật cũng rất cần thiết.
Chăm Sóc Sau Phẫu Thuật
Giai đoạn sau phẫu thuật, việc chăm sóc bệnh nhân cần được theo dõi sát sao để phát hiện và xử lý kịp thời các biến chứng.
Nhận Định Tình Trạng Người Bệnh
- Tổng trạng: Mệt mỏi, da niêm mạc, dấu hiệu mất nước, khô da, tái nhợt.
- Tình trạng bụng: Đau bụng (vị trí, tính chất, mức độ), căng trướng bụng, nhu động ruột.
- Hậu môn nhân tạo: Màu sắc niêm mạc ruột, tình trạng mở hậu môn, phân, kiểu hậu môn nhân tạo.
- Dẫn lưu: Vị trí, số lượng, màu sắc, tính chất dịch, hoạt động của hệ thống dẫn lưu.
- Vết mổ: Chiều dài, vị trí, số lượng vết mổ, tình trạng vết mổ (khô, sạch, bẩn, mùi hôi,…).
- Dấu hiệu sinh tồn: Mạch, huyết áp, nhiệt độ.
- Nước tiểu: Số lượng, màu sắc, tính chất.
- Vết thương tầng sinh môn: Dịch, dẫn lưu, mùi.
Chăm Sóc Hậu Phẫu
Tình Trạng Bụng
Theo dõi sát sao tình trạng đau bụng, nhu động ruột. Khuyến khích bệnh nhân thở sâu, ngồi dậy sớm để kích thích nhu động ruột. Báo bác sĩ nếu sau 3 ngày vẫn chưa có nhu động ruột.
Vết Thương
Chăm sóc vết thương theo nguyên tắc từ sạch đến nhiễm: vết mổ, dẫn lưu, vết thương tầng sinh môn, hậu môn nhân tạo. Trong trường hợp hậu môn nhân tạo quá bẩn, cần thay băng hậu môn nhân tạo trước, sau đó thay băng cho các vị trí khác. Đặt túi chứa phân sớm để tránh phân tràn ra vết mổ và dẫn lưu. Theo dõi dấu hiệu bục, xì rò miệng nối sau phẫu thuật như đau bụng nhiều, bụng trướng, dịch dẫn lưu nhiều và có màu vàng sệt hoặc lợn cợn.
Vết Thương Tầng Sinh Môn
Cho bệnh nhân ngâm rửa vết thương trong nước ấm 3 lần/ngày, mỗi lần 20 phút. Theo dõi tính chất, màu sắc và số lượng dịch.
Dẫn Lưu
Theo dõi số lượng, màu sắc, tính chất dịch. Rút dẫn lưu theo y lệnh.
Dấu Hiệu Sinh Tồn
Theo dõi thường xuyên mạch, huyết áp, nhiệt độ để phát hiện sớm các biến chứng như viêm phúc mạc, nhiễm trùng tiểu, mất nước.
Tâm Lý
Hỗ trợ bệnh nhân về mặt tâm lý, giúp họ vượt qua lo lắng, thất vọng, chán nản.
Chẩn Đoán và Can Thiệp Điều Dưỡng Sau Phẫu Thuật
Các chẩn đoán điều dưỡng thường gặp và cách can thiệp:
- Nguy cơ bụng chướng do liệt ruột: Theo dõi dịch dẫn lưu, hút dịch dạ dày, chăm sóc răng miệng, cho bệnh nhân nằm tư thế Fowler, đo vòng bụng, hướng dẫn thở sâu, xoay trở, vận động.
- Hậu môn nhân tạo vĩnh viễn: Hỗ trợ tâm lý, hướng dẫn chăm sóc hậu môn, cách đi cầu, tắm rửa, sinh hoạt tình dục, chế độ ăn. Cho bệnh nhân gặp gỡ những người có hậu môn nhân tạo, tham gia câu lạc bộ hỗ trợ.
- Suy kiệt sau phẫu thuật: Theo dõi nước xuất nhập, bù nước và điện giải, dinh dưỡng đầy đủ, theo dõi cân nặng.
- Vết thương tầng sinh môn rò dịch: Ngâm rửa vết thương, băng vết thương, theo dõi dịch, mùi hôi.
- Nhiễm trùng do lưu ống thông tiểu: Chăm sóc hệ thống dẫn lưu, bộ phận sinh dục. Tập bàng quang trước khi rút ống thông.
- Nhiễm trùng vết mổ: Dán túi hứng phân, giữ khoảng cách giữa vết mổ và hậu môn nhân tạo, xoay người bệnh về phía có dẫn lưu/hậu môn nhân tạo, theo dõi nhiệt độ, xét nghiệm VS, công thức bạch cầu.
- Rò dịch sau phẫu thuật: Theo dõi và chăm sóc dinh dưỡng, theo dõi lượng dịch, đặt túi dán hứng dịch, chăm sóc da, theo dõi nước xuất nhập.
Giáo Dục Sức Khỏe
- Khi nằm viện: Hướng dẫn vận động, tự chăm sóc hậu môn nhân tạo.
- Khi xuất viện: Hướng dẫn ăn uống, theo dõi biến chứng, chăm sóc hậu môn nhân tạo, vết thương tầng sinh môn, tái khám định kỳ. Chuẩn bị tâm lý và hướng dẫn về việc truyền hóa chất sau mổ.
Lượng Giá
Đánh giá hiệu quả chăm sóc dựa trên việc bệnh nhân an tâm điều trị, biết cách tự chăm sóc, an tâm truyền hóa chất, biết cách theo dõi các dấu hiệu bất thường và biết nơi tái khám.
Thông tin thương hiệu
Bệnh Viện Ung Thư Đà Nẵng là địa chỉ uy tín hàng đầu trong lĩnh vực điều trị và phòng ngừa ung thư tại khu vực miền Trung – Tây Nguyên. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và phương pháp điều trị tiên tiến, chúng tôi cam kết mang đến cho bệnh nhân sự chăm sóc toàn diện và hiệu quả nhất. Bệnh viện cung cấp đa dạng các dịch vụ từ tầm soát, chẩn đoán, điều trị đến chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư.
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ:
- Website: https://benhvienungthudanang.com.vn/
- Điện thoại: 0905 103 486
- Địa chỉ: 01 Hải Phòng, Thạch Thang, Hải Châu, TP Đà Nẵng, Việt Nam
- Email: [email protected]
